Son günlerde etrafımızda ağır olarak duyduğumuz kelam “herkes hasta”. Hastane acillerinde enfeksiyon, göğüs hastalıkları, kulak burun boğaz polikliniklerinde çok ağır hasta birikiminin olduğunu söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, bunun yanında hastane yatışlarının da çok arttığını hatta ağır bakımlarda grip ve gibisi hastalıkların akciğer enfeksiyonları komplikasyonlarıyla dolmaya başladığını söyledi. Yaşanan bu durumu “soğuk algınlığı salgını” olarak tanımlayan Prof. Dr. Sönmezoğlu, alınması gereken tedbirlerle ilgili bilgi verdi.
2020 yılında başlayan ve 2023’e kadar suratını kesmeyen Covid-19 salgınının etkileri yeni yeni kaybolmaya başlarken 2023 yılının kasım ayından itibaren sadece ülkemizde değil, Avrupa’nın birden fazla ülkesinde ve Kuzey Amerika ülkelerinde de ağır bir teneffüs yolu enfeksiyonlarından bahsedildiğini anlatan Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, bu salgının “tripledemik” yani 3’lü virüs salgını olarak tanımlandığını söyledi.
“BAĞIŞIKLIK SİSTEMİMİZİN VİRÜSLERİ UNUTMASI BU DURUMA NEDEN OLDU”
Bir teneffüs yolu enfeksiyonu olmakla birlikte yaşanan bu durumun Covid-19 üzere tek bir virüs değil, birçok virüsün bazen bir ortada, çoğunlukla peş peşe görülmesiyle seyrettiğini söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, bu durumun nedenini şöyle açıkladı:
2020 Covid salgını sırasında ve 2022 ve 2023 döneminde, her kış görmeye alışık olduğumuz influenza görülmedi. Zira 3 yıl boyunca beşerler meskenlerinde kapalı kaldılar, dışarı çıkınca maske taktılar. Hasebiyle insanların bu virüslere karşı bağışıklığı belirgin olarak düştü. Bu yıl da her yıl görmeye alışık olduğumuz influenza salgını tekrar ortaya çıktı. Zira beşerler artık bir ortaya gelmeye başladı, korunma değerleri azaldı. Hasebiyle bağışıklık sistemimizin unuttuğu virüsler süratli ve kolaylıkla yayıldı.”
Şu an bilhassa İstanbul ve etraf vilayetlerde çok önemli hadise birikimi olduğunu söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Hastane acillerinde enfeksiyon, göğüs hastalıkları, kulak burun boğaz, polikliniklerinde çok ağır bir hasta birikimi var. Acil serviste kuyruklar oluşmaya başladı. Hastane yatışları çok arttı. Hatta ağır bakımlarda bu grip ve gibisi hastalıkların akciğer enfeksiyonları komplikasyonlarıyla dolmaya başladı. Dolayısıyla çok önemli bir olay birikimi var.” Diye konuştu.
“OMİCRONUN YENİ VARYANTINA KARŞI AŞI KOLLAYICI OLMUYOR!”
Covid 19’un soğuk algınlığı üzere bu virüslerin ortasındaki yerini koruduğunu söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, görülen hadiseler ortasında yüzde 20 oranında Omicron varyantının bir alt kümesi olan yeni bir varyant olduğunu söyledi. Hatta bunun daha sık duyulacağına işaret eden Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Aşı olan ya da covid geçirenlerin de buna karşı bağışıklığı zayıf olduğu için herkeste görülüyor. Hiç geçirmemiş meskeninde daima kapalı kalmış ben 3 sene hiç yakalanmadım diyen herkes şu periyot covid geçiriyor. Hatta daha sık duyacağımızı söyleyebilirim.”
VİRÜSLER BİRBİRİNE KARIŞMAYA BAŞLADI
Unutulan Influenza A (grip) ve pandemi periyodunda kaybolan RSV virüsüyle birlikte üç virüsün birbirine karıştığını söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Önceki yıllarda RSV her vakit salgın yapar fakat kasım, aralık üzere biterdi. O biterken de influenza başlardı. Artık bu 3 virüs birbirine karışmaya başladı. O nedenle beşerler, burun akıntısı, öksürük ve kırıklık şikayetlerinin tam geçmek üzereyken tekrar başladığını söylüyor. Yani bitmeyen bir enfeksiyon ve buna bağlı şikayetlerden bahsediyor. Aslında bu durumun nedeni virüslerin art geriye tesir etmesi. Azalmış bağışıklıkla birlikte salgın boyutundaki bu tablo görülüyor.”
RİSKLİ KÜMEDE OLANLAR DİKKAT!
Bu sorunun toplumun her bölümünden ve her yaş kümesindeki insanı etkilediğini fakat bilhassa daha ağır seyreden, hastaneye yatması gereken hatta ömür kaybıyla sonuçlanan riskli kümelerin olduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Sönmezoğlu, “Özellikle 5 yaşın altındaki çocuklar 65 yaşın üstündekiler daha ağır geçiriyor. Bunun yanında 70 yaşın üstündekileri, bağışıklık sistemini baskılayan ilaç kullananları riskli kümeler olarak tanımlıyor ve bu bireylerin kesinlikle hastane gitmelerini öneriyoruz.”
BELİRTİLER BENZİYOR
Klinik olarak birinci muayene sırasında yaşanan RSV, influenza ya da Covid olup olmadığının kesin olarak ayırt edilemediğini söyleyen Prof. Dr. Sönmezoğlu, hepsinde misal olan belirtileri anlattı:
“Vakaların hepsinde ateş, kırıklık, beden ağrıları, sırt ağrıları, boğaz ağrısı ve öksürük görülüyor. Öksürük çok uzun bir mühlet kuru lakin daha sonra balgamlı hale dönebiliyor ve alıştığımız enfeksiyonlardan farklı olarak daha uzun süren bir kuru öksürük oluyor. Hastalar göğüs ağrısı, kaburga ağrıları, sırt ağrılarından yakınmaya başlıyor.”
BELİRTİLER BİREBİR OLSA DA TEDAVİLER FARKLI!
Belirtiler farklı olsa da enfeksiyonlarda farklı tedavi protokolleri uygulandığını ve bu nedenle de bilhassa riskli kümedeki bireylerin kesinlikle tanıya nazaran tedavi edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, “Hem covid hem de influenza için teşhis konulduğunda kullandığımız aktif ilaçlar var. RSV, çocuklarda bilhassa de bir yaşın altındaki çocuklarda, zatürreye hatta hayat kaybına yol açabiliyor. Çocukluk astımlarının temelinde de RSV virüsü yatıyor. Bu nedenle teşhis koyarak ona nazaran bir tedavi düzenliyoruz. Dolayısıyla eğer çocuk ya da yaşlı şahıslar enfeksiyonu ağır geçiriyorsa kesinlikle hastaneye başvurması ve teşhis konularak uygun tedavi görmesi çok kıymetli. Zira bu sayede hem kısa müddette uygunlaşması sağlanabilir hem de diğerlerine bulaştırması önlenebilir.”
KAPALI ALANLARDA MASKE TAKILMA VE HİJYEN TEDBİRLERİ ALINMALI
Yaşanan bu durumdan etkilenmemek için kimi tedbirlerin alınmasının koşul olduğunun altını çizen Prof. Dr. Meral Sönmezoğlu, şunları anlattı:
“Öncelikle maske ve hijyen tedbirlerine karşı dikkatimizi yoğunlaştırmalıyız. Bilhassa, otobüs, metro, metrobüs üzere toplu taşıma araçlarında, asansörde ve daha kalabalık yerlerde maske takmakta yarar var. Çünkü hafif belirtilerle seyreden bireyler bile birkaç metre alandaki herkese enfeksiyonu bulaştırabilir. Her ne kadar beşerler maske kullanmaktan bıkmış olsa da eğer yakın uzaklıkta kapalı alanda bulunacaksa mutlaka maske kullanılmasını öneriyorum. Bizim hastanelerimizde yine uygulamaya döndük. Açık havada bir metreden daha uzun uzaklık bulunacaksa maske kullanmanın çok manası yoktur. Bunun yanında el yıkamak çok kıymetli. Çünkü dokunduğumuz her yerden virüsü alma riskimiz var. Bu nedenle el hijyeni konusuna tıpkı bir kıymet verilmeli. Bir öbür değerli bahis da şu kış devrinde tokalaşma tahminen ancak sarılıp öpüşmeyi bilhassa risk kümelerinde yapmamak gerekir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı