Başkan Soyer’den Sayıştay’ın kamu ziyanı bulmadığı halde engellediği kooperatif kararına tepki
Soyer: “Çocuklarınızı sütsüz, kooperatiflerimizi öksüz bırakmayacağız”
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Sayıştay’ın kamu ziyanı tespit etmemesine ve projeleri olumlu bulmasına rağmen İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin kooperatiflerden işlenmiş eser ve direkt alım yapmasını engelleyen kararına rağmen açıklama yaptı. Süt Kuzusu üzere birçok projenin sonunu getirecek kararın çiftçiyi tekellere kurban edeceğini söyleyen Lider Soyer, “5 yıldır İzmir’de ilmek ilmek ördüğümüz ‘Başka Bir Tarım Mümkün’ siyasetine darbe yapılmıştır. Ne çocuklarınızı sütsüz, ne de kooperatiflerimizi öksüz bırakacağız. Bir bedel ödenecekse de ödeyeceğiz” dedi.
İzmir Büyükşehir Belediye Lideri Tunç Soyer, Sayıştay Başkanlığı tarafından İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne düzenlenen Kontrol Raporu’nda yer alan ve İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin küçük üreticiden direkt alım yapmasını engelleyen kararla ilgili basın toplantısı düzenledi. Tarihi Havagazı Fabrikası Gençlik Yerleşkesi’nde yapılan basın toplantısına Lider Tunç Soyer, yüzlerce kooperatif ortağı çiftçiyle bir ortaya geldi.
Başkan Soyer açıklamasında birinci olarak Sayıştay’ın İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne gönderdiği raporu okudu. Lider Tunç Soyer, “Denetim raporunda İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından yapılan kooperatif mal alımlarının, 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun ‘İstisnalar’ başlıklı 3-a unsuru kapsamında olmadığı, Kanun’un 5’inci unsurunda belirtilen rekabet, eşit muamele, güvenilirlik ve kamuoyu kontrolü üzere temel unsurlara uygun olarak açık ihale adabı ile yapılması gerektiği kesin rapor ile bildirilmiştir. Bu kapsamda 16.11.2023 tarihi itibariyle kooperatiflerden 4734 sayılı Kanun’un 3-a hususu kapsamında alım gerçekleştirilemeyeceği ve 4734 sayılı Kanun’un 5’inci unsuru mucibince açık ihale tarzı ile mal alımının gerçekleştirileceği görülmektedir” dedi.
“Büyükşehir’in alımları 1 milyar lirayı geçti”
Kooperatiflerden yaptıkları alımlara ait bilgi veren Lider Soyer, “2015 – 2018 yılları ortasında 15 kooperatiften alım yapılarak, toplam 438 milyon 429 bin 691 TL ödeme gerçekleşmiştir. 2019 – 2023 yılları ortasında ise 95 farklı kooperatiften eser alımı gerçekleştirilmiştir. Bu kooperatiflerin ikisi sarsıntı bölgesi olan Hatay ve Osmaniye olmak üzere toplamda 26 tanesi İzmir ili dışındadır. 2019 – 2023 yılları ortasında gerçekleşen kooperatif alım ölçüsü 1 milyar lirayı geçti. Biz bu eserleri sizlerden satın alırken hem eserin elde kalmasını engelliyoruz hem de muhtaçlık sahibi vatandaşlarımıza ulaştırıyoruz. Süt Kuzusu Projesi tam olarak bu. Artık diyorlar ki sen eserini yalnızca dökme olarak satabilirsin. Yani sütünü bidonla, yağlarını varille satarsın diyorlar” biçiminde konuştu.
“Küçük üreticiyi bitirmek istiyorlar”
Kararla küçük üreticinin bitirilmek istendiğini söyleyen Lider Soyer, “Bu eseri işlemek lazım. Kısmından topladığımız eser para etmiyor. Mandalinayı onun için Seferihisar’da kuruttuk. Domatesin salçası bunun için yapılır. Eseri işlemedikten sonra pazarlama kabiliyeti yok. Üreticisine para kazandırmaz. Bize eserleri ‘işleme’ diyorlar. Ne olacak pekala? Bu kadar kooperatifçi yatırım yaptı, biz 1 milyonluk alım yaptık. Kooperatifler tesisler kurdu. Artık tesisleri ‘çalıştırma’ diyorlar. ‘Piyasa şartlarındaki tekellerle, büyük şirketlerle rekabete gir’ diyor. Sen neyinle o rekabete gireceksin?. Sizin o şirketlerle rekabet edemeyeceğinizi biz de biliyoruz, onlar da biliyor. Sen o ihaleye gireceksin, o büyük şirket senin üstünden geçip gidecek. 2006 yılında evvel mahallî tohumun satışını yasaklayan bir kanun çıkardılar. 2016 yılında 16 bin köyü kapattılar. ‘Çünkü tarım küçük çiftçinin işi değildir, büyük ölçekli şirketlerin işidir’ diyorlar. ‘Siz bırakın tarımı gidin kentte ucuz iş gücü olun’ diyorlar. ‘Gidin kentte gecekonduda oturun’ diyorlar. Sizi yalnız bırakmayacağız” tabirlerini kullandı.
“Başka Bir Tarım Mümkün siyasetine darbe yapılmıştır”
Mücadele vurgusunu yineleyen Lider Soyer, “5 yıldır İzmir’de ilmek ilmek ördüğümüz ‘Başka Bir Tarım Mümkün’ siyasetine darbe yapılmıştır. Ancak biz bundan asla vazgeçmeyeceğiz. Belediyemizin kooperatiflerden alarak 1 – 5 yaş ortası çocuklarımıza dağıttığı Süt Kuzusu Projesi, Sayıştay eliyle durdurulmuştur. Buna teslim olmayacağız. Ne çocuklarınızı sütsüz ne de kooperatiflerimizi öksüz bırakmayacağız. Süt Kuzusu projesini de öbür ziraî projelerimizi de sonuna kadar devam ettireceğim. Ben gücümü halktan ve haktan alıyorum. Yok o denli yağma. Sizden, sizin alın terinizden, emeğinizden asla vazgeçmem. Siz bu memleketin geleceğisiniz. Siz bu memlekette tam bağımsız bir iktisat yaratmak için var olmalısınız. Asla vazgeçmeyeceğiz. Yeni bir yol bulmaksa; bulacağız. Yeni bir yol açmaksa; açacağız. Bir bedel ödenecekse de ödeyeceğiz. Hiç merak etmeyin. İstedikleri bedeli ödetsinler umurumda değil. Sizi enflasyona ezdirmeyeceğiz. Yoksulluğa mahkum etmeyeceğiz. Eserinizin dökülmesine müsaade vermeyeceğiz” dedi.
“1 milyonluk alımda kamu ziyanına rastlanmamış”
Sayıştay’ın yaptığı bu denetlemede bir kamu ziyanının tespit edilmediğini vurgulayan Lider Soyer, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“1 milyon liralık alım yapmışız ancak bir kamu ziyanına rastlanmamış. Kanunlar meşruiyetlerini kamu vicdanından alırlar. Şu an kamu vicdanı yaralanmıştır. Kanun bu türlü yorumlanamaz. Kanunun yorumunda öbür bir bakış açısına gereksinim var. Şayet kamu vicdanı zedeleniyorsa o kanunda bir bozukluk var. Artık birileri bu bozukluğu görmeyebilir. Biz göstereceğiz. Biz sonuna kadar bu çabayı vereceğiz. Ben önünüze düşmeye varım, sonuna kadar takip etmeye varım. Şunu bilmiyorlarsa söyleyeyim; asla korkmak, asla yılmam, asla vazgeçmem, asla pes etmem. Benim o tarafımı bilmiyorlar.”
“Ben seni alkışlamıyorum”
Karara reaksiyon gösteren İzmir Köy Koop Birliği İdare Heyeti Lideri Neptün Soyer, “Biz eseri işlemeyelim, yalnızca dökme yapalım diye bir Sayıştay kararı var. Aslında projeyi çok da değerli bularak fakat ihaleye çıkmamız gerektiğini söyleyen bu hükümet, buğday üretiminde ithalat yapıp makarna üreterek dünya piyasasındaki en büyük hissesi aldığını sav ediyor. Sen kendin büyük firmalara buğdayı ithal ettireceksin, bana da ürettirmeyeceksin. Sonra da o firmaların makarna yaparak ne kadar kazandığıyla benden alkış alacaksın. Ben seni alkışlamıyorum” sözlerini kullandı.
“Namusluların da namussuzlar kadar tahlil hakkı geldi”
Eski Menemen Seyrek Belediye Lideri ve Foça Ziraî Kalkınma Kooperatifi Lideri Nurgül Uçar, ¨İnsanlar hayatlarında bedel öderler; siz bedel ödeyin, biz de ödüyoruz. Sonuna kadar yanındayız. Bu kıssa Büyükşehir Yasası ile başladı. Ben de onlardan birinin kurbanıydım. 12 milyon insan bugüne kadar demokrasiden el çektirildi. Köyümüzü kapatarak bizi idareden yok ettiler. Köyümüzde 2 bin 900 baş hayvan vardı, artık yok. Biz sütümüzü artık marketten alıyoruz. Biz zeytin sıkamayız lakin bir ortaya gelip bir fabrika ile zeytinyağı üretiriz. Bu itimat demek, güven… Artık namusluların da namussuzlar kadar tahlil hakkı geldi. Biz ayaktayız. Sayıştay’a itiraz edin ve lütfen yargılanın. Biz alışkınız yargılanmaya. Lakin yarın var ya yarından çok umutluyuz¨ dedi.
“Ayağa kalkacağız arkadaşlar”
Gödence Ziraî Kalkınma Kooperatifi İdare Konseyi Lideri Çağatay Özcan Kokulu, ¨Tarıma dayalı sanayi çiftçinin elinde olmadığı sürece ne tüketici geçinir ne üretici kalkınır. Bu yol uğraş etme yolu. Ayağa kalkacağız arkadaşlar, hengame başladı” diye konuştu.
“Tunç Başkan’ın gerisinde devam edeceğiz”
Tire Süt Kooperatifi Lideri Osman Öztürk, ¨İnşallah bu yolda daima bir arada yolun sonunu getireceğiz. Süt Kuzusu projesinin mimarlarından birisiyiz. Biz 2009 yılından beri İzmir’in sütünü kimse ziyan görmeden dağıtan kooperatifiz. Bizden daha âlâ dağıtacaklarını düşünüyorlarsa gelsinler fakat onlar küçük üreticinin değil, büyük üreticinin malını dağıtacaklar biliyoruz. Biz küçük üreticinin malı kıymetlensin diye kurulan kooperatifleriz. Bu iş nereye giderse gitsin Tunç Başkan’ın gerisinde devam edeceğiz” tabirlerini kullandı.
“Her vakit destekçiniziz”
Bayındır Çiçekçiler Kooperatifi (BAYÇİKOOP) İdare Konseyi Lideri Ersoy Sümerkan da, ¨Üreticiye takviye veriyor, üreticiden alıyoruz bundan daha hoş ne olsun. Biz üreticiden bitki aldığımız için piyasayı belirliyoruz. Gerisinden kooperatif olarak İzmir’in çiçeklerini biz dikiyoruz. İstanbul, Ankara aldı lakin uygulayamadı. Liderim çıktığın yolda arkandayız, her vakit destekçiniziz¨ diye konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
