Büyük bilgi tahlili ve yapay zekâ yollarını kullanarak gayrimenkul kıymet hesabı sunan ve bu sayede kullanıcıların itimatla gayrimenkul satışı yapmalarına imkân sağlayan Endeksa 2024 Şubat konut piyasası datalarını duyurdu.
Buna nazaran, ülke genelinde son bir yılda konut satış fiyatları yüzde 63 arttı. Türkiye genelinde ortalama konut fiyatı 3 milyon 220 bin 111 TL, metrekare bazında paha ise 24 bin 581 TL oldu. Konut piyasasında yapılan yatırımların geri dönüş müddeti ise 15 yıl.
Şubat ayında Türkiye genelinde konut satış adetleri bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran yüzde 17 arttı ve 93 bin 902 oldu.
İlk el satışlar azalırken, kredili satışlar arttı
Şubat ayında Türkiye’de 8 bin 827 konut, ipotekli olarak satıldı ve bir evvelki aya nazaran yüzde 49 artış göstermiş oldu. Kredili satışlarda yıllık bazdaki değişime bakıldığında ise bu piyasanın yüzde 49 oranında daraldığı tespit ediliyor. İpotekli konut satışları Şubat 2024 prestijiyle toplam satış faaliyetlerinin yüzde 9’unu oluşturuyor.
Geride bıraktığımız ay boyunca Türkiye’de 28 bin 594 konut birinci elden satıldı ve bu satışlar toplamın yüzde 30,’unu oluşturdu. Yılbaşından bu yana satılan 53 bin 857 birinci el konut, 2024’ün evvelki yıla nazaran yüzde 6’lık bir artış getirdiğini ortaya koyuyor.
İkinci el satışların piyasa hissesi yüzde 5’e düştü
İkinci el konut satış piyasası ise şubat ayında hem aylık hem de yıllık perspektifte arttı. Toplam 65 bin 308 adet ikinci el konutun satıldığı yılın ikinci ayında, ocak ayına göre yüzde 19, 2023 Şubat ayına kıyasla ise yüzde 15 artış kaydedildi. İkinci el konut satışlarının toplam içinde hissesi yüzde 70 oldu.
Gayrimenkul bölümünde yabancıya yapılan konut satışlarında bir müddettir devam eden azalış şubat ayında da devam etti. Bu tip satışlar bir evvelki aya nazaran yüzde 10, bir evvelki yılın tıpkı ayına nazaran de yüzde 45 düştü ve ülkede yabancılar toplam bin 846 konut satın aldı. Yabancıya yönelik satışların piyasa hissesi son datalara nazaran yüzde 2 düzeyinde.
Konut satışlarının önündeki bariyer kredi
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, 2023 Ocak ve Şubat ayı satış adetleri ile 2024’ün birebir periyoduna bakıldığında yüzde 2 düşüş görüldüğünü lakin bu farkın ipotekli satışlardan kaynaklandığını aktardı. “Konut satışları önünde kredi sorunu üzere bir pürüz olmasaydı toplamda yüzde 3 artıştan kelam edebilecektik. Öte yandan konut üretiminde muhtaçlığı karşılamaktan hala uzağız. Tüm bu bilgileri karşımıza aldığımızda, Mayıs 2023’ten bu yana kendini tutan ve hareket etmekte zorlanan ancak buna karşın enflasyon ve inşaat maliyeti karşısında avantaj sağlayamamış bir piyasa görüyoruz. Ayrıyeten konuttaki arz ıstırabını, faizlerin artmasını, fiyatların inşaat maliyetine olan endeksini ve en değerlisi nakit paranın sağladığı pazarlık gücünü düşündüğümüzde konut almanın gerçek vakit olduğunu söyleyebiliriz.”
En çok satış 16 bin konut ile İstanbul’da gerçekleşti, kentte konut fiyatları 4 milyon TL’nin üzerinde
Piyasadaki satış faaliyetleri vilayetler bazında incelendiğinde ise en büyük hissenin yüzde 17’lik hacim ve satılan toplam 16 bin 344 konut ile İstanbul’a ilişkin olduğu kaydedildi. İstanbul’u yüzde 9 hisse ve 8 bin 300 satış ile başşehir Ankara takip ediyor. Üçüncü sırada ise son bir ayda 5 bin 168 konutun el değiştirdiği ve pazar hissesi yüzde 5 olan İzmir var.
Türkiye’nin en büyük üç kenti kıymet artışı açısından ele alındığında, Endeksa datalarına nazaran Ankara yüzde 78’lik yükseliş ile birinci sıraya yerleşiyor. Başkentte ortalama konut satış fiyatı 2 milyon 652 bin 520 TL olarak belirlendi. Ankara’da bir konutun metrekare satış fiyatı ise ortalama 20 bin 404 TL. İstanbul ve İzmir’deki konutlar ise şubat ayında birebir oranda paha kazandı: yüzde 59. İstanbul’da geride bıraktığımız ay prestijiyle ortalama metrekare fiyatı 37 bin 582 TL, satış fiyatı ise 4 milyon 321 bin 930 TL. İzmir’de konut satış fiyatı vasatı 3 milyon 904 bin 250 TL, metrekare başına bedel ise 31 bin 234 TL.
Türkiye’nin en çok kıymetlenen ili yüzde 101 ile Hatay
Endeksa bilgilerine nazaran, şubat ayında Türkiye’de en fazla konut satılan birinci 30 kent ortasında en fazla yıllık bedel artışı kaydeden birinci üç vilayet Hatay, Erzurum ve Muğla oldu.
Hatay’da kaydedilen yıllık bedel yükselişi yüzde 101 düzeyinde. Kentte ortalama konut metrekare satış fiyatı 18 bin 807 TL, konut satış fiyatı ise 2 milyon 896 bin 278 TL olarak tespit edildi. Erzurum yüzde 94’lük kıymet artışı ile Hatay’ın akabinde ikinci sırada. Erzurum’da metrekare satış fiyatı 12 bin 57 TL ve ortalama konut kıymeti 1 milyon 941 bin 177 TL. Muğla’da ise konutların bedeli son bir yılda yüzde 89 oranında arttı. Kentte konut metrekare satış fiyatı 56 bin 823 TL, ortalama konut fiyatı ise 7 milyon 443 bin 813 TL oldu.
“Satıştaki durağanlık pahalanmanın suratını kesmeye başladı”
Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt şubat ayı bilgilerini değerlendirdiği açıklamasında, şubat ayında konut satış adetlerinin yine artmaya başladığına dikkat çekerek şunları söyledi: “Konut fiyatlarındaki artış ve krediye ulaşımın zorlaşması sebebi ile bir müddettir satış adetlerinde düşüş görmekteydik. Şubat ayı prestiji ile satış adetlerinin tekrar artmaya başladığını görüyoruz. Konut fiyatlarındaki değişime baktığımızda ise artışın sürat kestiğini söylemek mümkün. Endeksa bilgilerine nazaran Türkiye genelinde konut satış fiyatları şubat ayında yüzde 1,89 oranında arttı, geçtiğimiz sene birebir periyotta aylık %7-8 oranında artış görmekteydik. Yıllık değişime baktığımızda da Türkiye genelinde yüzde 63 olduğunu görüyoruz, bu oran geçtiğimiz sene yüzde yüzleri geçmişti. Fiyatların sürat kesmesini satış adetlerindeki durağanlaşmanın bedellere yansımadı olarak yorumlamak mümkün. TUİK, inşaat maliyet endeksinde ocak ayında geçtiğimiz seneye nazaran %68’lik artış olduğunu açıkladı. Yıllık bazda gereç endeksinde yüzde 53, personellik endeksinde ise yüzde 103 oranında bir artış görülüyor. Konut üretim maliyetlerindeki artışı göz önünde bulundurursak önümüzdeki devirde de fiyatlarda düşüş beklemek pek mümkün görünmüyor. Elbette oluşabilecek yeni kredi fırsatları konuta erişimin şartlarını önemli ölçüde değiştirebilir. Gayrimenkul yatırımcılarına konut satış ve alımlarında Endeksa üzere bağımsız data ve tahlil sunan bir kaynaktan faydalanan uzman gayrimenkul danışmanları ile yatırımlarına istikamet vermelerini tavsiye ederim.’’
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
