Tatil periyotlarında artan etraf kirliliğinin lokal ekosistem ve toplum üzerinde kısa ve uzun vadeli tesirlerini kıymetlendiren Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Çevrede meydana gelen tahribat, uzun vadede tekrar turizm faaliyetlerinin sekteye uğramasına sebep olabilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Sıhhat Hizmetleri Meslek Yüksekokulu (SHMYO) Sıhhat Bilimleri Enstitüsü Müdür Yardımcısı Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, tatil devirlerinde etraf kirliliğinin artması ve etraf hassaslığı konusunu kıymetlendirdi.
Sahil ve açık alanlarda olağandan daha fazla çöp oluşuyor
Tatil periyotlarında etraf kirliliğinin artmasının esas nedenlerine işaret eden Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Tatil için belirli kentlerimizde olağandan daha fazla yoğunluk oluşuyor. Artan kişi sayısı nedeniyle kıyılarda doluluk oranı artıyor ve açık havada yapılan piknik üzere etkinliklerde de artış yaşanıyor. Kıyı ve açık alanlarda geçirilen müddetin de uzamasıyla olağandan daha fazla çöp oluşuyor. Oluşan yoğunluk sonucunda katı atık ölçüsünün artmasının yanı sıra su ve toprak kirliliği de oluşabiliyor. Artan taşıt trafiğinden kaynaklı olarak da karbondioksit emisyonları hava kirliliğini de beraberinde getirebiliyor.” dedi.
Kontrol edilemeyen çöpler, sineklerin artmasına neden oluyor
Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, geçtiğimiz bayram tatilinde Bodrum’da oluşan yoğunluk nedeniyle açık alan ve kıyılarda çöp ölçüsünün yüzde 33 oranında artmasıyla imaj kirliliği oluştuğunu ve bölgede hastalık riskinin de arttığını belirterek, “Kontrol edilemeyen çöpler, sineklerin artışını da beraberinde getirebiliyor. Kapatılmayan çöpler sivrisinekler için üreme alanı oluşturabiliyor ve çöplerden kaynaklanan sızıntı suları toprağı ve su kaynaklarını da kirletebiliyor. Çöplerden ve çöp sızıntı sularından kaynaklanan çeşitli enfeksiyon hastalıkları görülebiliyor, sıtma üzere hastalıklar da oluşabiliyor.” diye konuştu.
Dolan konteynerlerin yanına çöpler bırakılmamalı
Çöplerin sağlam naylon torbalarda biriktirilmesi gerektiğini lisana getiren Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Yoğunluk sebebiyle, dolan konteynerlerin yanına çöpler bırakılmamalı ve boş konteynerlere çöplerin götürülmesi sağlanmalıdır. Çöpler sağlam naylon torbalarda biriktirilmeli ve torbaların ağzı sıkıca kapatılmalıdır. Çöplerin ölçüsü ve hacmi azaltılmalıdır. Daha az atık oluşturan besin unsurları seçilmeli, organik çöp ölçüsü azaltılmalı ve çöplerin hacminin azaltılması hedefiyle sıkıştırılarak torbaya atılmalıdır. Bu tedbirlerin alınabilmesi için, etraf şuurunun şahıslarda yaygınlaştırılması sağlanmalı ve etraf kirliliği sonucunda oluşabilecek aksiliklerle ilgili bilgilendirme yapılmalıdır. Bilhassa tatil beldelerinde etrafla ilgili uyarıcı yazılar ve levhalar artırılmalı ve bireylerin dikkati bu istikamete çekilmelidir.” halinde tekliflerde bulundu.
Sızıntı suları toprağın yapısını bozuyor
Tatil devirlerinde artan etraf kirliliğinin mahallî ekosistem ve toplum üzerinde kısa ve uzun vadeli tesirlerini kıymetlendiren Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Turizm faaliyetlerinin sağlıklı olarak sürebilmesi için gereken tamamlayıcı faktörlerin başında doğal ve yapay etraf geliyor. Doğal ve yapay etrafta meydana gelen tahribat, uzun vadede tekrar turizm faaliyetlerinin sekteye uğramasına sebep olabilir. Etrafa rastgele bırakılan çöplerden kaynaklanan sızıntı sularının ekosisteme ulaşması sebebiyle su kirliliği oluşuyor. Sudaki kirlilik ise, canlı hayatını tehdit ediyor. Sızıntı suları toprağa ulaştığında ise, toprağın yapısını bozarak, randımanını düşürmekte ve bitki örtüsüne ziyan vererek, toprağın kirlenmesine neden olabiliyor. Turizm faaliyetlerinin aşikâr kentlerde ve periyotlarda artmasıyla hava kalitesi düşebiliyor ve tüm bu artan etraf kirliliği sonucunda bölgede yaşayan insanların sıhhati olumsuz istikamette etkilenebiliyor.” dedi.
Artan atıksu ölçülerine arıtma tesisleri yetmiyor
Turizm faaliyetlerinin, artan karbondioksit emisyonlarının sadece bir kısmından sorumlu olsa da ozon katmanının incelmesi, artan sera gazı tesiri ve global ısınma üzere aksiliklere neden olabildiğini de kaydeden Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Yaz aylarındaki bölgesel yoğunlaşmayla birlikte, artan atıksu ölçüleriyle arıtma tesisleri yetersiz kalabiliyor. Etraf ve insan sıhhatinin korunabilmesi için atıksuların arıtılması gerekiyor. Doğal su kaynaklarının kısıtlı olduğu bölgelerde yeraltı sularının kullanılmasıyla sulak alanların tükenme riski de mevcut.” diye bilgi verdi.
Sürdürülebilir turizm ile ne hedefleniyor?
Sürdürülebilir turizmin çevresel tahribatı önleyerek, doğal kaynakların kalitesini müdafaayı hedeflediğini belirten Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Sürdürülebilir turizm ile biyolojik çeşitlilik korunuyor, su tüketimi ve atık üretimi azaltılıyor, toplu taşıma ya da tabiat dostu ulaşım usulleri benimsenerek, gücün verimli kullanılması sağlanıyor.” dedi.
Bölge halkı ve turistler etraf konusunda bilgilendirilmeli
Bölge halkının ve turistlerin etraf konusunda bilgilendirilmesinin sağlanması gerektiğine vurgu yapan Dr. Öğr. Üyesi İnci Karakaş, “Turizm faaliyetlerinin farklı bölge ve vakte yayılımına dikkat ederek, muhtemel negatif tesirler minimuma indirilmeli. Ayrıyeten, çok tüketim ve atık oluşumunun önüne geçilerek, muhtemel çevresel tahribattan kaynaklanabilecek maliyetler engellenmeli. Kıyılardaki plastik atıklar dönüştürülerek sağlıklı ve güçlü dokumacılık eserleri de üretilebilir. Sürdürülebilir turizm için ferdî olarak, geri dönüştürülmüş gereçlerden üretilen plaj havlularını kullanmak, atık üretimini azaltabilecek tedbirlerden biridir. Tatil için sürdürülebilirlik şuuruna sahip, etraf dostu otel ve kurumlar tercih edilebilir.” halinde kelamlarını tamamladı.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
