Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, nomofobi olarak bilinen telefonundan başka kalma yahut şarjının bitmesi dehşetinin ruhsal, fizikî ve toplumsal tesirleri ile bu dertle başa çıkma sistemleri hakkında bilgi verdi.
Nomofobi, dış dünyayla bağın kopacağı hissini içeren derin bir korku!
Nomofobinin, ‘no mobile phone phobia’ teriminin kısaltması olduğunu ve akıllı telefonundan farklı kalma yahut telefonun şarjının bitmesi korkusunu söz eden yaygın bir telaş tipini tanımlamak için kullanıldığını aktaran Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Bu durum, yalnızca kolay bir telaştan çok, kişinin dış dünyayla olan temasının büsbütün kesileceği hissini içeren derin bir dehşet olarak tanımlanır.” dedi.
Özellikle dijital dünyanın merkezinde olan genç jenerasyonların, toplumsal etkileşimlerinin birçoklarını telefon üzerinden yürüttükleri için bu durumu daha ağır yaşadıklarına dikkat çeken Aydın, “Benzer halde, bağımlılık eğilimi olan bireyler ve genel anksiyete seviyesi yüksek şahıslar de denetimi kaybetme korkusu nedeniyle şarj derdine daha yatkın olabilirler. Toplumsal medya kullanımının ağır olduğu şahıslarda de kıymetli gelişmeleri yahut etkileşimleri kaçırma korkusu, nomofobiyi tetikleyebilir. Bu, telefonun yalnızca bir irtibat aracı olmaktan çıkıp, kimlik ve toplumsal statü algısının bir modülü haline geldiğinin bir göstergesidir.” biçiminde konuştu.
Telefonun şarjı azaldığında beyin bunu tehdit sayarak ‘savaş ya da kaç’ yansısını başlatıyor!
Telefonun şarjı azaldığında bedenin verdiği yansıların, beynin bir tehdit algılamasıyla yakından bağlantılı olduğunu aktaran Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, şöyle devam etti:
“Bilimsel olarak, bu durum, beynin gerilimle başa çıkma hormonu olan kortizol salgılamasına neden olur. Telefonun şarjı kritik düzeylere indiğinde, bilinçdışı bir tehlike sinyali alır ve ‘savaş ya da kaç’ sistemi devreye girer. Bu durum, kalp çarpıntısı, hızlanmış nabız, ellerde ve avuç içlerinde terleme ve hatta titreme üzere fizikî belirtilerle kendini gösterir. Bu semptomlar, bedenin potansiyel bir tehlikeye karşı hazırlık yapmasının doğal bir sonucudur. Kimi araştırmalar, nomofobinin yarattığı gerilimin, kişinin aslında var olmayan bir telefon titreşimini yahut sesini duyması üzere ‘sanal kalp atışı’ fenomenine yol açabileceğini de göstermektedir. Bu da beynin yarattığı korkuya ne kadar derin yansılar verdiğinin bir ispatıdır.”
Uzun vadede ruh sıhhati üzerinde yıkıcı tesirlere yol açabilir!
Nomofobinin, kısa periyodik bir kaygıdan çok daha fazlası olduğuna vurgu yapan Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Uzun vadede ruh sıhhati üzerinde yıkıcı tesirlere yol açabilir.” dedi.
Sürekli olarak telefon şarjını denetim etme ve pil ömrüyle ilgili tasa duyma döngüsünün, bireyde kronik gerilim ve anksiyete düzeyini yükselteceğini lisana getiren Aydın, “Bu durum, vakitle panik bozukluğu yahut genel anksiyete bozukluğu üzere daha önemli ruhsal meselelere evrilebilir. Ayrıyeten, telefonla olan bu ağır bağ, gerçek dünyadaki yüz yüze etkileşimlerin azalmasına neden olarak toplumsal izolasyonu ve alakalarda bozulmayı beraberinde getirir. Geceleri bile telefonun şarjının bitmesinden korkma, uyku sistemini bozarak uykusuzluğa yol açabilir. Tüm bu faktörler bir ortaya geldiğinde, kişinin hayat kalitesi, iş yahut okul performansı ve genel memnunluk düzeyi olumsuz istikamette etkilenebilir.” açıklamasını yaptı.
Nomofobiyi yenmek için şuurlu teknoloji kullanımı şart…
Bu korkuyu azaltmak için bireylerin hangi alışkanlıkları değiştirmeleri gerektiğine değinen Uzman Klinik Psikolog Cumali Aydın, “Bu değişikliklerin başında şuurlu teknoloji kullanımı yer alır. Bireyler, yemek yerken yahut arkadaşlarıyla vakit geçirirken telefonu bir kenara bırakarak dijital detoks yapmayı deneyebilir.” dedi.
Bir başka tesirli yolun ise, gereksiz bildirimleri kapatmak olduğunu söyleyen Aydın, kelamlarını şöyle tamamladı:
“Sürekli gelen bildirimler, telefonun cazipliğini artırarak ondan uzak durmayı zorlaştırır. Ayrıyeten, konutta yahut işte telefonun kullanılmaması gereken ‘sınırlı bölgeler’ belirlenmesi öneriliyor; örneğin yatak odasına telefon sokmamak üzere. Bu çeşit pratikler, kişinin telefondan bağımsız var olabileceğini ve şarjının bitmesinin bir felaket olmadığını fark etmesine yardımcı olur. Şayet bu alışkanlıklar kâfi olmazsa, bilişsel davranışçı terapi (BDT) üzere yollarla bir uzmandan dayanak almak, nomofobinin altında yatan niyet kalıplarını değiştirmede epeyce yararlı olabilir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
