TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Lideri Deniz Ataç, “Her geçen gün, gezegenimizi yaşanabilir kılan doğal varlıklar tükeniyor. Yaşanan biyolojik çeşitlilik kaybı, insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük krizlerden biri. Artık değişim vakti, elimizi taşın altına koymak zorundayız.” diyerek biyolojik çeşitliliğin korunması için atılması gereken adımlara dikkat çekti
Birleşmiş Milletler (BM) tarafından her sene 22 Mayıs’ta kutlanan Dünya Biyolojik Çeşitlilik Günü’nün bu yılki teması “Planın Modülü Olun” olarak belirlendi.
Ekosistemlerin temel bileşeni olan biyolojik çeşitlililiği müdafaanın; havayı, suyu ve gıdayı yani hülasa tüm ömrü korumak olduğunu belirten TEMA Vakfı, her bir bireyin yapacağı küçük katkıların bir ortaya geldiğinde büyük sonuçlar doğuracağını ve daima birlikte harekete geçme vaktinin geldiğini vurguladı. TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Lideri Deniz Ataç, Dünya’da tüm hayatın birbirine bağlı olduğunu söyleyerek “İnsan faaliyetleri sonucunda 1970’den günümüze kadar biyolojik çeşitlilikteki azalma %68 oranına ulaşmıştır. Fakat bu tasa verici tabloyu bilakis çevirmek mümkün. Daha az tüketerek, israftan kaçınarak, tamir ederek, dönüştürerek, paylaşarak, atıkları azaltarak, doğayı kirleten kimyasal kullanımından kaçınarak, iklimi koruyarak, tabiattaki ayak izimizi azaltarak, doğal alanların korunması konusunda birlik olarak ve en değerlisi toplumsal duyarlılığımızı artırarak bunu başarabiliriz. Yapacaklarımız yalnızca bugünü değil, geleceğimizi de korumak demektir.” dedi.
Dünya’da 1 milyon çeşidin jenerasyonu tehlike altında
Biyolojik çeşitlilik kaybının ana nedenlerinin iklim değişikliği, etraf kirliliği, istilacı cinsler, orman ve çayır-mera topraklarının ziyan görmesi ile bu topraklardan çok yararlanma olduğunu belirten Ataç, “Bugün, buzul alanlar hariç karaların %75’i insan faaliyetlerinin tesiri altında. Yapılan araştırmalara nazaran, karalarda biyolojik çeşitlilik kaybının %70’i ise tarım faaliyetlerinden kaynaklanıyor ve tarım faaliyetlerinin, kuşağı tehlike altında olan 24.000 çeşidin tükenmesinden sorumlu olduğu tabir ediliyor. Buna karşılık, üretilen besinin %33’ü ise ne yazık ki israf oluyor. Denizlerde ve okyanuslarda da hayatın neredeyse tamamının yok olduğu 245.000 km2 alan bulunuyor. Bunun yanında denizlerin %66’sı kirlilik ve balıkçılıktan etkilenmiş durumda. Ülkemizde son yıllarda deniz salyası (müsilaj) kirliliği yaşanan Marmara Denizi bu durumun örneklerinden birini oluşturuyor.” formunda konuştu.
Dünyamızdaki 1 milyon tıbbın kuşağının tehlike altında olduğunu vurgulayan Deniz Ataç, “İnsanlığın refahı, ekosistemlerin sunduğu hizmetlere bağlıdır. Bugün, global iktisadın %50’si doğal varlıklardan elde ediliyor. Bu nedenle tüm canlıların hayatı için tehdit oluşturan bu sorunun tahlili ismine acil olarak harekete geçilmesi gerekiyor. Aksi halde Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndaki ilgili başlıklarda yer alan 44 maksadın 35’inin gerçekleşmesi mümkün olmayacak.” dedi.
“Biyolojik çeşitliliği korumak kozmik bir sorumluluktur”
Türkiye’nin kıtalar ortasında bir köprü olmasının yanı sıra üç tarafının denizlerle çevrili olması, topoğrafyası ve iklim çeşitliliği ile kıymetli bölgelerden biri olduğunu belirten Deniz Ataç, “Türkiye dünyada üç farklı bitki coğrafyasına sahip nadir ülkelerden biri. Ülkemizdeki bitki çeşitlerinin %32’si, yani yaklaşık 3.700 cins dünyada yalnızca Türkiye’de yetişiyor. Bunun yanında Dünya genelinde karasal ekosistemlerde korunan alan oranı %17 iken bu oran Türkiye’de %14. Dünya’da 2030 yılına kadar bu oranın %30’a çıkarılması hedefleniyor. Sahip olduğumuz zenginliği korumak için korunan alanların artırılması gerekiyor. Örneğin, biyolojik çeşitliliğin yüksek olduğu birçok değerli tabiat alanı şimdi muhafaza altına alınmadı.” dedi.
Doğamızın ve sahip olduğumuz biyolojik çeşitliliğin korunmasının kozmik bir sorumluluk olduğunun altını çizen Ataç, “Biyolojik çeşitlilik kaybı, insanlığın karşı karşıya olduğu en büyük krizlerden biri. Artık değişim vakti, elimizi taşın altına koymak zorundayız. Bu yılın teması olan ‘Planın Kesimi Olun’ daveti da tüm insanların biyolojik çeşitliliği korumak için adım atması gerektiğini vurguluyor. Sivil toplum, kamu ve özel bölüm iş birliğiyle bir arada herkesin biyolojik çeşitliliği muhafaza konusundaki kararlılığını gösterecek adımlar atması lazım. Gerçekten 2022 yılında gerçekleşen Kunning-Montreal Global Biyolojik Çeşitlilik Çerçevesi’nde de bunun altı çizilmişti.” sözlerinde bulundu.
Biyolojik çeşitlilik zenginliğinin, gelecek jenerasyonların ömür kalitesini ve gezegenimizin sürdürülebilirliğini sağlamak için hayati kıymete sahip olduğunu tabir eden Ataç, “Unutmamalıyız ki, Kurucu Onursal Liderimiz Yaprak Dedemiz merhum A. Nihat Gökyiğit’in her vakit belirttiği üzere, ‘Evrenin o akıl almaz nizamını istikrarda tutan biyolojik zenginliktir.’ Biz de TEMA Vakfı olarak A. Nihat Gökyiğit Biyolojik Çeşitlilik Projesi ile ülkemizdeki biyolojik çeşitliliğinin korunmasının ne kadar hayati olduğunu bir defa daha hatırlatmak istiyoruz ve herkesi biyolojik çeşitliliği korumak için sorumluluk almaya çağırıyoruz.” halinde konuştu.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
