Dünya genelinde 4,5 milyar insanın, yani global nüfusun neredeyse yüzde 55’inin, büyük platformların birinde en az bir hesabı var. Yeniden dünya genelinde internet kullanıcıları her gün yaklaşık iki buçuk saatini tercih ettikleri toplumsal medya platformlarında haber okuyarak, kıssa ve fotoğraflar paylaşarak geçiriyor. Öbür bir deyişle, toplumsal medyanın, öteki beşerlerle nasıl etkileşim ve irtibat kuracağımız da dahil olmak üzere, hayatlarımız üzerinde kestirim edilemeyecek ölçüde tesiri var.
İnternetin geneline bakıldığında toplumsal platformların dolandırıcıların ve uydurma haber dağıtanların yuvası haline geldiği görülüyor. Dünya genelindeki kullanıcı sayısının büyüklüğü, kullanıcıların oluşturdukları içeriklerin çeşitliliği ve berbat niyetli aktörlerin her duruma adapte olma suratı, bu platformların denetlenmesini sağlayan kurum ve kuruluşların işini çok zorlaştırıyor. Bu da, kullanıcıların sıkıntıların tahlilini bulma konusunda kendi başlarına kaldıklarını gösteriyor.
Sosyal medya, dolandırıcılar için bir cennet
Dikkat edilmesi gereken en büyük tehditler, sav ettikleri kişi olmayan arkadaşlar ve takipçilerdir. Dolandırıcılar genelde otomatik botlar tarafından kayıt edilen ve yönetilen bu profilleri kullanarak kullanıcılara “gerçek olamayacak kadar iyi” tekliflerle iletiler atar, kıssa anlatımı ile tıklama tuzağı kurar, duygusal manada aldatma bildirileri gönderir. Bu kandırma bildirileri “profilinizi kim görüntüledi” teması, uydurma kripto para yatırımı, ya da fiyatsız ikram kartı üzere çok çeşitli bahislerde olabilir.
Sahtekarları tespit etmek için 10 ipucu
Sosyal medya platformlarında, gerçek olmayan profilleri ve hesapları kaldırma konusunda giderek güzelleşme adımları atılıyor. Fakat yüzde 100 başarılı olmaktan çok uzaklar. Bu sitelerde karşılaştığımız şeyler hakkında hepimizin çok daha dikkatli olması gerekiyor. İşte sahtekarları tespit etmenin yolları:
- Alışılmışın dışında bir biyografi: Sahte hesaplarda diğer yerlerden kopyalanan ve güncellenen biyografiler bulunabilir ve bu da uyumsuz cümlelerin bir ortada kullanılmasına yol açabilir. Ayrıyeten yazım yanılgılarına, çok emojilere yahut bir botu işaret eden yapmacık yazım lisanına de dikkat edin.
- Başkasını taklit edenler: Dolandırıcılar, kendilerine para gönderilmesini istemeden evvel, kurbanla romantik bir çevrimiçi ilgi kurmaya yönelik bir teklifle, flört sitelerinde yaptıkları üzere düzmece toplumsal medya profilleri kullanabilirler. Aksine görsel arama, yapılacak birinci iş olmalıdır.
- “Takipçiler” ve “Takip edilenler” ortasındaki uyumsuzluk Bu bilhassa Instagram’da ön plana çıkar. Spam hesapları otomatik olarak yüz binlerce kullanıcıyı takip eder ancak bunların çok azı bu hesapları geri takip eder.
- Arkadaşa ilişkin profil resmi: Bazen dolandırıcılar bir arkadaşının hesabını kopyalamaya çalışır. Daha sonra arkadaşının başı sıkıntıdaymış üzere davranıp para isteyen acil bir ileti gönderebilirler. Bunu yapmak göründüğünden daha kolaydır ve yeniden de pek çok farkında olmayan toplumsal medya kullanıcısını kandırır. Rastgele bir arkadaşınızın size sahiden bu türlü bir bildiri gönderip göndermediğini tekrar denetim etmek her vakit yararlıdır. Onlara bu durumu bir diğer kanaldan sorun. Ya da iletisi gönderen hesabı inceleyin.
- Doğrudan bildiri (DM) spamleri Dolandırıcılık hesapları ekseriyetle size uydurma tekliflerle direkt bildiri göndermeye çalışır ve sizi diğer birine DM göndermeye yahut daha fazla bilgi edinmek için bir web sitesini ziyaret etmeye teşvik eder. Bu hesaplar tıpkı vakitte düzmecedir ve kripto yatırım dolandırıcılığından satış dolandırıcılığına kadar her şeyi satmak için kullanılır.
- Resmi bir onay işareti bulunmaz Örneğin Instagram, Facebook ve X (Twitter) resmi işletme hesaplarını, ünlü isimleri ve başkalarını belirlemek için onay işareti ya da rozetler verir. Bir kuruluş yahut kişi üzere görünen lakin bunların hiçbirini içermeyen bir hesap görürseniz, bu büyük ihtimalle düzmecedir.
- Gönderi hareketleri Sahte hesaplar ekseriyetle tek seferde – tahminen de misal yahut birebir başlıklarla – çok sayıda içerik yayımlar ve akabinde sessizliğe bürünür. Yahut hiç gönderi yayımlamayabilirler. Bu nedenle gönderilerin ölçüsünü, kalitesini ve sıklığını denetim edin.
- Ücretsiz ikramlar Örneğin bir anket karşılığı ikram ve/veya nakit teklif eden hesaplara dikkat edin. Bunu yapmak için büyük bir ismi taklit edebilir. Onlar yalnızca sizin şahsî bilgilerinizi istemektedir.
- Çok indirimli ürünler Sahte hesaplar birebir vakitte büyük oranda indirimli lüks eşyaların tanıtımını da yapabilir. Bir şey gerçek olamayacak kadar düzgünse büyük olasılıkla gerçek değildir.
- Rastgele yorumlar Bir hesap gönderilerinize, içerikle ilgili olmayan yorumlar bırakıyorsa, büyük ihtimalle o hesap geçersizdir.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
