Ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu vilayet Şırnak oldu
Türkiye’de 2023 yılında ortalama hanehalkı büyüklüğünün en yüksek olduğu vilayet, 4,86 kişi ile Şırnak oldu. Şırnak vilayetini 4,67 kişi ile Şanlıurfa ve 4,61 kişi ile Batman izledi. Ortalama hanehalkı büyüklüğünün en düşük olduğu vilayetler ise 2,54 kişi ile Çanakkale oldu. Bu ili, 2,60 kişi ile Giresun ve 2,61 kişi ile Balıkesir izledi.
Tek kişilik hanehalklarının oranı arttı
ADNKS sonuçlarına nazaran, 2015 yılında %14,4 olan yalnız yaşayan fertlerden oluşan tek kişilik hanehalklarının oranının 2023 yılında %19,7’ye yükseldiği görüldü.
Geniş aileden oluşan hanehalklarının oranında azalma görüldü
Tek çekirdek aile olarak tabir edilen, sadece eşlerden yahut eşler ve çocuklarından yahut tek ebeveyn ve en az bir çocuktan oluşan hanehalklarının oranı, 2015 yılında %66,9 iken 2023 yılında %63,8’e geriledi. Öteki yandan, geniş aile olarak tanımlanan ve en az bir çekirdek aile ve başka bireylerden oluşan hanehalklarının oranı 2015 yılında %16,5 iken 2023 yılında %13,2’ye düştü.
Çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarının oranı arttı
Aralarında eş, anne-çocuk yahut baba-çocuk bağlantısı olmayan fertleri içeren; öteki bir sözle çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarının oranında artış olduğu gözlendi. Kelam konusu hanehalklarının oranı 2015 yılında %2,2 iken 2023 yılında %3,3’e yükseldi.
Tek kişilik hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet Gümüşhane oldu
İllere nazaran hanehalkı tipleri incelendiğinde, 2023 yılında tek kişilik hanehalklarının oranının en yüksek olduğu ilin %30,4 ile Gümüşhane olduğu görüldü. Gümüşhane vilayetini %29,2 ile Tunceli ve %29 ile Giresun izledi. Öteki yandan tek kişilik hanehalklarının oranının en düşük olduğu vilayet ise %11,1 ile Batman oldu. Bu ili %11,8 ile Van ve %11,9 ile Diyarbakır izledi.
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu il Gaziantep oldu
Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet, 2023 yılında %72,2 ile Gaziantep oldu. Gaziantep vilayetini %71,7 ile Diyarbakır ve %71,6 ile Şanlıurfa takip etti. Tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının oranının en düşük olduğu vilayet ise %50,8 ile Gümüşhane oldu. Gümüşhane vilayetini %50,9 ile Tunceli ve %54,1 ile Artvin izledi.
Hanehalklarının %10,6’sını tek ebeveyn ve çocukları oluşturdu
Türkiye’de 2023 yılında toplam hanehalklarının %10,6’sını tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalkları oluşturdu. Toplam hanehalklarının %2,4’ünü baba ve çocuklardan oluşan, %8,2’sini ise anne ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oluşturduğu görüldü.
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet Elazığ oldu
Tek ebeveyn ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet, 2023 yılında %13,2 ile Elazığ oldu. Bu ili, %12,9 ile Bingöl ve %12,7 ile Adana vilayetleri izledi. Bu oranın en düşük olduğu vilayetler ise %7,4 ile Ardahan, %8 ile Kars ve %8,1 ile Yozgat oldu.
Toplam hanehalkları içinde anne ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayetler, %10,3 ile Elazığ, %10,2 ile Bingöl, %9,9 ile Adana olurken, bu oranın en düşük olduğu vilayetler ise %5,2 ile Ardahan, %6 ile Kars ve Yozgat oldu.
Diğer yandan, baba ve çocuklardan oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayetler, %3,6 ile Kilis ve Malatya, %3,2 ile Hatay olurken, bu oranın en düşük olduğu vilayetler ise %1,8 ile Nevşehir, %1,9 ile Sinop ve Tokat oldu.
Geniş aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet Hakkari oldu
Geniş aileden oluşan hanehalklarının oranının en yüksek olduğu vilayet, 2023 yılında %20,2 ile Hakkari oldu. Hakkari vilayetini %18,9 ile Batman, %17,5 ile Bartın izledi. Bu oranının en düşük olduğu vilayet ise %9,1 ile Eskişehir oldu. Eskişehir vilayetini %9,9 ile Çanakkale ve %10 ile Ankara izledi.
Toplam resmi evlilikler içinde son evliliğinde akraba evliliği yapanların oranı %8,2 oldu
ADNKS sonuçlarına nazaran, 2023 yılında toplam resmi evlilikler içinde, son evliliğinde birinci dereceden kuzenleri ile akraba evliliği yapmış 16 ve üzeri yaştaki bireylerin oranı %8,2 oldu. Akraba evlilikleri akrabalık cinsine nazaran incelendiğinde, akraba evliliği yapmış bireylerin %46,5’inin hala/dayı çocukları ile %27,2’sinin amca çocukları ile ve %26,3’ünün ise teyze çocukları ile evli olduğu görüldü.
Akrabasıyla evli olan bireylerin en fazla olduğu vilayet Mardin oldu
Toplam resmi evlenmeler içindeki akraba evlilikleri vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2023 yılında toplam evli bireyler içinde son evliliğinde akraba evliliği yapmış 16 ve üzeri yaştaki bireylerin oranının en fazla olduğu vilayet %20,1 ile Mardin oldu. Bu ili %18,7 ile Şanlıurfa ve %16,8 ile Diyarbakır izledi. Akraba evliliği yapmış bireylerin oranının en az olduğu vilayet ise %1,1 ile Edirne oldu. Bu ili %1,5 ile Kırklareli ve %2 ile Çanakkale izledi.
Akraba evliliği oranı 2023 yılında %3,2 oldu
Evlenme istatistikleri sonuçlarına nazaran, 2010 yılında gerçekleşen resmi evlenmelerin %5,9’unun akraba evliliği olduğu ve bu oranın sonraki yıllarda daima düşüş göstererek 2018 yılında %4,3, 2023 yılında ise %3,2 olduğu görüldü.
Akraba evliliği oranının en yüksek olduğu vilayet %17,7 ile Şanlıurfa oldu
Akraba evliliği oranı vilayetlere nazaran incelendiğinde, 2023 yılında akraba evliliği oranının en yüksek olduğu ilin %17,7 ile Şanlıurfa olduğu görüldü. Bu ili, %12,4 ile Siirt ve %12,3 ile Muş izledi. Akraba evliliği oranının en düşük olduğu vilayet %0,5 ile Edirne oldu. Bu ili %0,6 ile Kırklareli ve Bartın izledi.
Bireylerin memnunluk kaynağı aileleri oldu
Yaşam Memnuniyeti Araştırması, 2023 sonuçlarına nazaran bireylerin memnunluk kaynağı olan şahıslar incelendiğinde, kendilerini en çok ailelerinin memnun ettiğini belirtenlerin oranı %69,9 olurken, bunu sırasıyla %15 ile çocukları, %5,4 ile kendisi, %3,8 ile eşi, %2,9 ile anne/babası ve %1,8 ile torunları takip etti.
Babası vefat etmiş çocukların sayısı 263 bin 757 oldu
ADNKS sonuçlarına nazaran, 2023 yılında Türkiye’de toplam 22 milyon 206 bin 34 çocuk içinde, hem annesi hem babası vefat etmiş çocuk sayısının 5 bin 461, babası vefat etmiş çocuk sayısının 263 bin 757, annesi vefat etmiş çocuk sayısının ise 82 bin 291 olduğu görüldü.
Cinsiyete nazaran incelendiğinde, hem annesi hem babası vefat etmiş erkek çocuk sayısının 2 bin 848, kız çocuk sayısının 2 bin 613, babası vefat etmiş erkek çocuk sayısının 134 bin 881, kız çocuk sayısının 128 bin 876, annesi vefat etmiş erkek çocuk sayısının 41 bin 847, kız çocuk sayısının 40 bin 444 olduğu görüldü.
Son bir yıl içindeki boşanma olaylarından 171 bin 213 çocuk etkilendi
Kesinleşen boşanma davaları sonucunda 2023 yılında 171 bin 881 çift boşanırken 171 bin 213 çocuk velayete verildi. Boşanma davaları sonucu, çocukların velayetinin çoğunlukla anneye verildiği görüldü. Çocukların velayetinin 2023 yılında %74,9’u anneye, %25,1’i babaya verildi.
Taşınabilir bilgisayar bulunan hanelerin oranı %45,2 oldu
Hanehalkı bilişim teknolojileri kullanım araştırması sonuçlarına nazaran, konuttan İnternete erişim imkânına sahip olan hanelerin oranı 2004 yılında %7 iken 2023 yılında bu oran %95,5 oldu. Öteki yandan hanelerde dizüstü, tablet, netbook üzere taşınabilir bilgisayar bulunma oranı %0,9’dan %45,2’ye, cep telefonu/akıllı telefon bulunma oranı %53,7’den %99,7’ye yükseldi.
Geniş ailelerin %25,7’sinin yoksulluk sonunun altında yaşadığı görüldü
Gelir ve hayat şartları araştırması sonuçlarına nazaran, muadil hanehalkı kullanılabilir fert medyan gelirinin %60’ı dikkate alınarak belirlenen hududa nazaran yoksulluk oranı 2023 yılında %21,7 olarak gerçekleşti.
Hanehalkı tipine nazaran yoksulluk oranı incelendiğinde ise tek kişilik hanehalklarının %13,7’sinin, tek çekirdek aileden oluşan hanehalklarının %21,6’sının, geniş ailelerden oluşan hanehalklarının %25,7’sinin, çekirdek aile bulunmayan birden fazla şahıstan oluşan hanehalklarının ise %13,6’sının yoksulluk sonunun altında yaşadığı gözlendi.
Kendilerine ilişkin bir konutta yaşayanların oranı %56,2 oldu
Gelir ve ömür şartları araştırması sonuçlarına nazaran, 2023 yılında konutun mülkiyet durumları incelendiğinde, fertlerin %56,2’sinin oturduğu konutun kendilerine ilişkin olduğu, %27,8’inin ise kiracı olduğu görüldü. Lojmanda oturanların oranı %0,9 olurken kendi konutunda oturmayıp kira ödemeyenlerin oranı ise %15,1 olarak gerçekleşti.
Konutun izolasyonundan ötürü ısınamama en çok karşılaşılan konut ve etraf sorunu oldu
Gelir ve hayat şartları araştırması sonuçlarına nazaran fertlerin %32,6’sının 2023 yılında konutunda izolasyondan ötürü ısınma sorunu yaşadığı, %32’sinin sızdıran çatı, nemli duvarlar, çürümüş pencere çerçevesi vb. nedenlerle sorun yaşadığı ve %19,8’inin trafik yahut sanayinin neden olduğu hava kirliliği, etraf kirliliği yahut öbür çevresel sıkıntılar yaşadığı görüldü.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
