MESSAGE deneyi Proje Yöneticisi Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, uzaydan getirilen örnekler üzerinde yapılan incelemelerin birtakım heyecan verici bulgular ortaya koyduğunu belirterek, “Özellikle mikro yerçekimi şartlarında belli genlerin tabir seviyelerinde görülen değişiklikler, bağışıklık sistemi hücrelerinin davranışında değerli farklılıklar yaratabilir.” dedi.
Üsküdar Üniversitesi Transgenik Hücre Teknolojileri ve Epigenetik Uygulama ve Araştırma Merkezi (TRGENMER) Müdürü ve MESSAGE (Microgravity Associated Genetics) deneyi Proje Yöneticisi Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, Türkiye’nin birinci astronotu Alper Gezeravcı’nın Milletlerarası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) getirdiği örnekler üzerinde değerli ilerlemeler kaydedildiğini açıkladı.
Örnekler üzerinde değerli ilerlemeler kaydedildi
MESSAGE deneyinde gelinen son durum hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, “Alper Gezeravcı’nın Milletlerarası Uzay İstasyonu’ndan (ISS) getirdiği örnekler üzerinde kıymetli ilerlemeler kaydedildi. Mikro yerçekimi şartlarında toplanan bu örnekler üzerinde yapılan transkriptomik tahliller, mikro yerçekiminin insan gen ekspresyonu üzerindeki tesirlerini ortaya koymaya başladı. Araştırmalar, muhakkak genlerin üst yahut aşağı taraflı regüle edildiğini tespit etmek ve bunun bağışıklık sistemi üzerinde manalı değişikliklere yol açıp açmadığını anlamaya yönelik devam ediyor. Bu bulgular, mikro yerçekiminin biyolojik sistemler üzerindeki uzun vadeli tesirlerini anlamak için büyük ehemmiyet taşıyor.” dedi.
Atasever, MESSAGE deneyinin ikinci tipini gerçekleştirdi…
Türkiye’nin uzaya giden ikinci astronotu olan Tuva Cihangir Atasever’in de uzay misyonu sırasında MESSAGE deneyi ile ilgili çalışmaları hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, “Tuva Cihangir Atasever, uzay misyonu sırasında MESSAGE deneyinin ikinci cinsini gerçekleştirdi. Bu vazife, Alper Gezeravcı’nın başlattığı deneyin devamı niteliğinde ve evvelki bulguları daha da derinleştirmeyi amaçladı. Atasever, uçuş öncesi ve sonrasında kan örnekleri topladı ve bu örnekler üzerinde yapmakta olduğumuz transkriptomik tahliller ile mikro yerçekimi şartlarının gen ekspresyonu üzerindeki tesirlerini incelemeye devam edeceğiz. Ayrıyeten, bağışıklık sistemi üzerindeki değişimlerin yanı sıra bu değişimlerin kanser hücreleri üzerindeki tesirlerini de araştıracağız.” diye bilgi verdi.
Örnekler üzerinde yapılan incelemeler kimi heyecan verici bulgular ortaya koydu
MESSAGE deneyi hakkında bilgi veren Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, şöyle devam etti:
“Uzaydan getirilen örnekler üzerinde yapılan incelemeler birtakım heyecan verici bulgular ortaya koydu. Bilhassa mikro yerçekimi şartlarında belli genlerin tabir seviyelerinde görülen değişiklikler, bağışıklık sistemi hücrelerinin davranışında kıymetli farklılıklar yaratabilir. Bu bulgular, uzay şartlarının insan sıhhati üzerindeki tesirlerini daha düzgün anlamamıza ve gelecekte uzun müddetli uzay vazifelerinde astronotların sıhhatlerini korumak için yeni stratejiler geliştirmemize yardımcı olabilir. Bu cins bulgular hem uzay biyolojisi hem de tıp alanında kıymetli yeniliklerin habercisi olabilir.”
Öncül sonuçlar ekim ayında Milano’da sunulacak
Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, “MESSAGE bilim misyonu kapsamında elde edilen öncül sonuçlar, ekim ayında İtalya/Milano’da gerçekleştirilecek 75. Milletlerarası Astronot Kongresi’nde (75th International Astronautical Congress) kelamlı sunum olarak kabul edildi.” dedi.
Deneyin sonuçları sıhhat uygulamaları için pahalı bilgiler sunuyor
Uzayda geçirilen uzun mühletlerin, mikrogravite, yüksek radyasyon ve başka çevresel faktörler üzere çeşitli gerilimlerle bağlantılı olduğuna da dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan, “MESSAGE deneyinin, uzay biyolojisi ve tıp araştırmalarında yeni ufuklar açmayı vaat eden bir çalışma olarak dikkat çektiğini düşünüyorum. Bu deneyin sonuçları, gelecekteki uzay misyonları ve dünya üzerindeki sıhhat uygulamaları için pahalı bilgiler sunmaya devam edeceğinden kuşkum yok.” dedi.
MESSAGE (Microgravity Associated Genetics) deneyi hakkında
MESSAGE (Microgravity Associated Genetics) deneyi Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan liderliğinde Üsküdar TRGENMER Araştırmacıları; Büşra Tekirdağlı, Özge Demir, Ebru Çam, Fatmanur Erkek, Berranur Sert ve Gamze Gülden tarafından geliştirildi.
Dr. Öğr. Üyesi Cihan Taştan tarafından yürütülen MESSAGE (Microgravity Associated Genetics) deneyi, Türk astronotlarının genetik profilinin tahlilini ve mikro yerçekimi ortamı sağlayan akustik levitasyon aygıtında anti-kanser, proliferasyon ve immunojenik tesirlerin araştırılması hedefleniyor. Bu deneyde, yerçekimsiz ortamdan etkilenen şimdi fonksiyonu keşfedilmemiş genlerin tespit edilmesi de amaçlanıyor. Ayrıyeten, uzay vazifelerinde bağışıklık hücrelerinden hangilerinin yer çekimi tarafından direkt olarak etkileneceği, CRISPR gen mühendisliği sistemleri ile araştırılıyor.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
