CLIMAVORE x Jameel at the Royal College of Art (RCA)’ın İstanbul Kültür Sanat Vakfı (İKSV) iş birliğiyle gerçekleştirdiği 3. Manda Festivali, 1 Haziran Cumartesi günü, İstanbul’un Eyüpsultan ilçesine bağlı Ağaçlı Köyü’nde düzenlendi.
İlki İngiliz sanatçı ve aktivist ikili Cooking Sections’ın 2022’de düzenlenen 17. İstanbul Bienali’ndeki Çamuralem / Wallowland projesinin bir kesimi olarak düzenlenen ve bu yıl üçüncüsü yapılan şenlik, İstanbul’un ekolojik mirasına sahip çıkmayı ve mandaların değerini vurgulamayı amaçlıyor.
Cümbüş Cemaat ve Arnavutköy Müzisyenleri’nin sahne aldığı şenlikte sulak alan ekosistemine dikkat çekmek için birinci sefer bir manda ve çoban portresi müsabakası da düzenlendi. Festival ziyaretçileri, Ek Biç Ye İç girişimi ve mahallî üreticiler tarafından sunulan açık hava tadımlarında manda sütünden üretilen lezzetleri tatma imkânı buldu. Ayrıca rehberli yürüyüşlerde iştirakçiler, Ağaçlı Köyü boyunca farklı rotalarda gezerek endemik cinsler, meralar, orman ekosistemleri ve mandaları doğal hayat alanlarında gözlemleyebildi.
Çamuralem / Wallowland projesi
İnsanın tabiatla olan bağlantısını besin sistemleri üzerinden irdeleyen sanatçı ikilisi Cooking Sections, Çamuralem / Wallowland projesi kapsamında 2022 yılından bu yana Türkiye’deki çeşitli yerel topluluklarla iş birliği yaparak mandaların ve etrafındaki öbür tiplerin beslenme ve büyüme alışkanlıklarını farklı mevsimler özelinde ayrıntılı bir biçimde inceliyor. Bu kapsamda biyologlardan sığırtmaçlara, çevrecilerden etnomüzikologlara farklı disiplinlerden uzmanlar, bölgedeki ekosistem üzerindeki değişimi gözlemleyerek kayıt altına almaya devam ediyor. Araştırma; kentin ekolojisi ve mutfak mirası için hayati değere sahip olan sulak yerlerin ve otlakların, genişleyen kentsel alanlar nedeniyle ziyan gördüğünü, bu nedenle mandaların ömür alanlarının da tehlikeye girdiğini gözler önüne seriyor.
Cooking Sections’ın kurucuları, CLIMAVORE x Jameel’in RCA’daki Baş Araştırmacıları Alon Schwabe ve Daniel Fernández Pascual, İstanbul’un sulak alanlarındaki çobanlarla dört yıl çalıştıktan sonra, bu yılki Manda Şenliği’nin gerçekleştiğini görmekten büyük heyecan duyduklarını belirterek; “Bu şenlik, ‘Ek Biç Ye İç’ teşebbüsü ve Kurtuluş’taki Çamuralem Muhallebici dükkânının yanı sıra başka mahallî ortaklarımız Postane, Anadolu Meraları ve Kuzey Ormanları Savunması ile iş birliğimizi derinleştirmeye devam etmek, İstanbul’da manda sütü eserlerinin yaygınlaşmasını ve sulak alanların korunmasına dair farkındalığı artırmak için eşsiz bir fırsat,” dedi.
İKSV İstanbul Bienali Yöneticisi Kevser Güler de şenlik ile ilgili olarak şu yorumlarda bulundu; “17. İstanbul Bienali iştirakçilerinden Cooking Sections’ın CLIMAVORE x Jameel at RCA ile yürüttüğü proje kapsamında bu yıl 3. Manda Şenliği’ni düzenlemekten memnunluk duyuyoruz. Cooking Sections, çevresel problemleri irdelemek için yiyecekler üzerinden formüller geliştiriyor. Bienal için hazırladıkları Çamuralem / Wallowland projesi de kentin etrafındaki sulak alanların yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmasının İstanbul’un mandaları üzerindeki tesirlerinin izini sürüyordu. 2022 yılında bienal için yürüttükleri kapsamlı araştırmalara dayalı bu süreçle birlikte bir de Manda Festivali’miz oldu. Mahallî ortaklarımızla birlikte bu yıl da hoş bir şenlik hazırladığımız için mutluyuz.”
Ağaçlı Köyü Muhtarı Cemil Hekimoğlu da şenlikle ilgili şunları belirtti:
“Mandalar kurtulursa, tahminen havyar atmaya kıyılarımıza gelen kalkan balıkları da kurtulur, dağlarımızın süsü karacalarımız da meralarımızda varlığını sürdüren endemik bitki tipleri de… Birlikte yüzlerce yıldır yaşamış tüm sakinleri için tahminen de bölgenin son talihidir.
Jameel Topluluğu Kültür ve Sanat Yöneticisi Clea Daridan da bu yıl üçüncüsü düzenlenen Manda Şenliği ile ilgili şunları söyledi: “Dünyanın dört bir yanındaki kırsal toplulukları desteklemek Jameel Topluluğu’ndaki çalışmalarımız için kilit ehemmiyete sahip. Her ikisi de İstanbul’un sulak alanlarının kültürünü kutlayan, besin ve ekolojik mirasın ehemmiyetini vurgulayan ve uzun vadeli iklim direncini sağlamaya yönelik çalışmalar yapan Water Buffalo Commons projesi ve Manda Festivali’nde ortaklarımızla iş birliği yapmaktan büyük memnuniyet duyuyoruz.”
Royal College of Art Başkanı ve Rektör Yardımcısı Profesör Christoph Lindner de “İklim değişikliğinin etkileri nasıl yaşadığımızı, çalıştığımızı ve yediğimizi evrimleştirirken, değişim içindeki bir toplumun çok sayıda ve karmaşık gereksinimlerini karşılamak için toplulukların, iktisatların ve etrafımızdaki toprağın etkileşime girdiği farklı yolları anlamak değer taşıyor. Toplumdaki çok sayıda ve karmaşık gereksinimi karşılamak için hem yenilik hem de gelenek kıymetli konular. CLIMAVORE x Jameel at RCA oluşumunun Manda Festivali’ni düzenlemesinden memnuniyet duyuyorum” dedi.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
