2023 yılında 73 bin adet yeni aracı filosuna katan operasyonel araç kiralama kesiminde toplam araç sayısı bir evvelki yıla nazaran yüzde 3.7 artarak 254 bine ulaştı. Europcar Mobilite Küme Türkiye CEO’su Fırat Fidan, bu büyümenin kısıtlı olsa da 6 yıl sonra birinci kere yaşandığını kaydetti.
Araç kiralama kesiminin 2024’te gerekli düzenlemeler yapılırsa her yıl yüzde 30-50 ortasında büyüme potansiyeli olduğunu belirten Fidan, “Sadece bu bölüme özel kredi dayanağı ile kiralama kesimini uçurmak mümkün. Dalımıza özel olarak 2. el araçlarda KDV düzenlemesi yapılırsa ziyanlar bertaraf edilebilir. 2024, bunlarla ilgili çalışmaların sonuçlarını görebileceğimiz bir yıl” dedi
Tüm Oto Kiralama Kuruluşları Derneği’nin (TOKKDER) Mart 2024’te açıkladığı 2023 yılına ilişkin operasyonel araç kiralama bölümü bilgilerine nazaran, sektör 2023 yılında 78 milyar 200 milyon TL’lik yeni araç yatırımı yaparak 73 bin adet aracı filosuna kattı. 2023 yılı sonu prestijiyle dalın faal büyüklüğü ise 166 milyar TL olarak gerçekleşti.
Verileri değerlendiren Europcar Mobilite Küme Türkiye CEO’su Fırat Fidan, sektörün toplam araç sayısının 2022 yılı sonuna nazaran yüzde 3,7 artarak 254 bine ulaşmasının ise 6 yıldan sonra birinci kere büyüme istikametinde bir bilgi olduğuna işaret etti. Fidan, “2018-2023 yılları ortasında uzun devir kiralama parkı her yıl düşüş kaydetti. 2023 yılında çok kısıtlı da olsa 6 yıl sonra birinci kez büyüme geldi ve bir toparlanma sinyali aldık. Bu büyümeye en çok tesir eden faktör, yılın birinci yarısında devletin enflasyonun altında kalan fonlama maliyetleri bir başka deyişle negatif faiz ile piyasayı fonlamış olması ve bu sırada araç alımlarının artması oldu. Yılın ikinci yarısında ise bu tablo büsbütün değişti” değerlendirmesini yaptı.
Düzenleme çalışmalarının sonuçlarını bu yıl görebiliriz
Otomotiv sektöründe özellikle finansman maliyetlerindeki süratli artış, kredi maliyetleri, krediye ulaşmaktaki zorluk ve kısıtlar nedeniyle bu yıl pazarın yüzde 30-35 civarında daralabileceğini öngördüklerini hatırlatan Fidan, “Kiralama dalının ise otomotiv pazarı daralsa bile hacmini büyütebilme potansiyeli var. Hatta gerekli düzenlemeler yapılırsa, Türkiye her yıl yüzde 30-50 düzeylerinde kesimini büyütebilecek potansiyele sahip” diye konuştu. Fidan, şöyle devam etti:
“Sadece bu bölüme özel KGF dayanaklı özel kredi dayanağı ile kiralama dalını uçurmak mümkün. 2. el ticaretinde yapılacak olan KDV düzenlemesi de benzeri sonucu verebilir. Burada gerçek düzenlemeler ile tüm kiralama kesimini olumlu etkileyecek bir büyüme ivmesi sağlanabilir. Bunun için sadece bizim bölümümüze ya da TOKKDER üyelerine özel olarak 2. el araçlar üzerinde KDV düzenlemesi (giriş-çıkış eşitliği) yapılması durumunda oluşan ziyanlar bertaraf edileceği için bir büyüme beklenebilir. Bu mevzular özelinde esasen TOKKDER çalışmalar yapıyor. Sonuçlarını 2024 yılında görebilme talihimiz var.”
Faizlerin düşmesi ve kredi hacmi, büyüme trendini belirleyecek
Faizlerin düşmesi ve kredi hacmini büyütecek gelişmelerin kiralama bölümündeki büyüme trendini 2024’te belirleyeceğini, operasyonel kiralama bölümünde 2023’te olduğu üzere sonlu bir büyüme olabileceğini kestirim ettiklerini kaydeden Fidan, “Bu yıl faiz oranlarının yüksek seyretmesi sebebiyle araç kiralama bölümünün büyüme potansiyeline ulaşması güç olabilir. TÜFE oranları yıllık yüzde 50-60 trendinde olursa 2024 yılı araç kiralama bölümü büyümesi yüzde 3-5 olabilir. TÜFE oranları yıllık yüzde 25 ve altına hareket ettiğinde ise araç kiralama bölümündeki büyüme 2024 yılında yüzde 30’lara kadar ulaşabilir” diye konuştu. Fidan, datalara göre operasyonel kiralama dalının 2023 yılında araç satın alımı sırasında 42 milyar TL’lik vergi ödediğini, kesimin büyüme potansiyelini yakalaması durumunda bu orana da olumlu istikamette katkı verileceğini kelamlarına ekledi.
Kullanıcılar daha fazla maliyet odaklı, SUV araçlara ilgi ise yüksek
Kiralama trendlerine de değinen Fidan, kısa periyot kiralamanın her geçen yıl büyümekte olduğunu, yüklü talebin ise akaryakıtlı ve otomatik araçlara olduğunu kaydetti. Fidan, geçen yıl alternatif yakıtlı araçların çok büyük bir gelişim göstererek dizel eserlerin daraldığı yılda değerli bir pazar hissesi elde ettiğini lisana getirdi.
Kullanıcıların daha çok maliyet odaklı davrandıklarını söz eden Fidan, “2010 yılı öncesindeki piyasa şartlarında kullanıcıların küçük farklar vererek paketleri yükselttikleri bir ortamdan, şu an yaşanan gelir kaybının da tesiriyle daha düşük maliyetli seçenekleri tercih ettikleri bir ortama geçiş yapıldı. Bununla birlikte müşterilerimiz daha çok ekonomik araçları tercih etmelerinin yanı sıra fiyat-fayda oranının çok uygun olması durumunda SUV araçlara yöneldiklerini görüyoruz. Hibrit araçlara karşı da bir eğilim oluştuğunu söyleyebiliriz” değerlendirmesini yaptı.
Çevre dostu araçların hissesi yüzde 9.3’e yükseldi
Sektörün araç parkında yer alan hibrit ve elektrikli araç hissesinin artmaya devam etmesinin dikkat cazibeli olduğunu kaydeden Fidan, “Buna nazaran, dalın araç parkının yüzde 41.4’lük kısmını dizel yakıtlı araçlar oluşturmayı sürdürürken, akaryakıtlı araçların hissesi yüzde 49.2’ye, hibrit ve elektrikli araçların hissesi ise yüzde 9.3’e yükseldi. Kiralama yolu sayesinde her ölçekte işletme, elektrikli araçları, başlangıç maliyeti ve ikinci el fiyat belirsizlik riski olmaksızın, makul aylık kira ödemeleri ile edinme imkanına kavuşuyor” dedi.
İklim değişikliği ile uğraş, çevresel hassaslığın artması ve güç tasarrufu konusundaki hassasiyetin hem tüketici davranışları hem de üretici markaların stratejilerine yansıdığını lisana getiren Fidan, şöyle devam etti: “Özellikle elektrikli araçların operasyonel kullanım kolaylıklarının artması sonrası pazarda patlama olmasını ve paylaşımlı araç kiralamanın önümüzdeki 10 yıl içerisinde otomotiv piyasasındaki tüm ezberleri bozmasını öngörüyoruz. Ancak bu trende karşı ülkemizde birçok regülatif zorluklar da yaşanıyor. Tüm bu meselelerin tahlili ile pazar süratle yatırım almaya başlayacak ve büyüyecektir.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
