HİLMİ TÜRKMEN: ‘’ Üsküdarlı olmanın sayısız imkanlarından biri de buranın okuru, sakini olmak. Her vakit, her yapıtımız için söylediğimiz üzere. Burası da onarımı tamamlanana kadar bizimdi artık sizin. Gelin, okuyun, sahip çıkın.’’
Nevmekanlar ve açtığı sayısız kütüphane ile Üsküdar’ı bir kitah kenti haline getiren Üsküdar Belediyesi, Üsküdarlı hemşehrilerine bir yeni kütüphane daha kaznadırdı. Üsküdar orijinal bir bilgi ve kültür hazinesine daha kavuştu. Fatih Sultan Mehmed periyodunda inşaa edilen ve Üsküdar Belediyesi tarafından restore edilen tarihi bina artık bir kütüphane olarak hizmet vermeye devam edecek. Yedi Hoş Adam ve Öncüler Kütüphanesinin açılışına Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen’in yanı sıra İstanbul Vali Yardımcısı Şevket Atlı, Üsküdar Kaymakamı Adem Yazıcı, İstanbul Vilayet Kültür Müdürü Coşkun yıılmaz ve çok sayıda edebiyat insanı ve vatandaşlar katıldı.
Hilmi Türkmen:’’Üsküdar Belediyesi olarak binaya ve tarihi geçmişine sahip çıktık’’
Açılışta konuşan Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen ilçedeki ecdat yadigarı tüm tarihi yapıtlara sahip çıkmaya devam edeceklerini söyledi:
‘’Bütün İstanbullular, tarih meraklıları bilir bu binayı. Meşhur Fatih Mahkemesi burası. Fatih Sultan Mehmet’in bu binada yargılandığına inanılır. Bunu hepimiz biliyoruz. Bu nedenle de daima akıllardadır. Lakin yakın tarihimize baktığımızda maalesef burası uzun mühlet bedeline layık bir biçimde kullanılmadı. Vakıf mallarının hoyratça dağıtıldığı bir periyotta hoyratça kullanıldı. Reddi miras yıllarının acısını yaşamış bir binaydı burası. Biz Üsküdar Belediyesi olarak buranın hususiyetini, bedelini korumak ve kent hayatına kazandırmak için binayı 2006’da satın almıştık. Farklı fonksiyonlarla lakin kültür, sanat emelli olarak kullandıktan sonra burayı nihayet 2014’te bir kütüphaneye dönüştürdük. Yedi Hilal Derneği ile hazırladığımız ortak bir proje ile gerçekleştirmiştik bu işi. Hatırlayacaksınız, açılışımıza da merhum Rasim Özdenören ve merhum Nuri Pakdil katılmışlardı. Yedi Hoş Adam ve Öncüler Kütüphanesi işte bu türlü doğdu. Bu vesileyle bu kütüphaneye isimlerini veren o büyük edebiyatçılarımızı, yedi hoş adamı rahmetle, hürmetle anıyoruz. Yerleri cennet olsun.’’
Hilmi Türkmen: ‘’Burası artık sizin, gelin, okuyun, sahip çıkın’’
Üsküdar Belediye Başkanı Hilmi Türkmen konuşmasında Üsküdarlılara seslendi:
‘’Bu kütüphanemizi de yakın vakitte onarıma almıştık. Malum eski ve yorgun bir bina. Fakat hiç merak etmeyin. Gerekli işler yapıldı. Mimarlarımız, mühendislerimiz bilimsel ve estetik prensiplerden taviz vermeden süreci tamamladılar. Uzmanlarımızın, ustalarımızın ellerine sıhhat. Kütüphanemiz çok hoş oldu. Burasının anılarımızda yaşaması çok kıymetli. Yıllar geçse de Üsküdarlılar burayı hayırla, heyecanla yad edecekler. Bu yapıdan, fonksiyonundan bahsedecekler. İşte bu da bizim asıl maksadımız. Üsküdarlı olmanın sayısız imkanlarından biri de buranın okuru, sakini olmak. Her vakit, her yapıtımız için söylediğimiz üzere. Burası da onarımı tamamlanana kadar bizimdi artık sizin. Gelin, okuyun, sahip çıkın. İnşallah önümüzdeki beş yılda da milletimizin teveccühü bizden yana olursa yeni kütüphanelerin açılmasına, Üsküdar’daki halkımızın erişimine açık kitap sayısını artırmaya devam edeceğiz.
Yedi Hoş Adam ve Öncüler Kütüphanesi Hakkında Bilgi:
Üsküdar Mahkemesi (Fatih Mahkemesi)
Üsküdar Mahkemesi’nin, Fatih Sultan Mehmed devranında inşa edildiği kabul edilmekle birlikte, imal tarihi net olarak bilinmemektedir. Yığma taştan yapılan bina, mahkeme salonu ve zindanlar olmak üzere iki kısımdan oluşmaktadır. Dik bir taş merdivenle ulaşılan üst katta, üzeri beşik tonozlu bir kubbe ile şık sütunlarla çevrili olan mahkeme salonu bulunmaktadır. Yapının gerek dışarıdan görünüşü gerekse iç taksimatı ve müştemilatı, bölümün mahkeme yapılarının karakteristik özelliklerini net bir halde yansıtmaktadır. Mahkeme binasının girişindeki üzeri tonozla örtülü olan yapılar ise hapishane ve arşiv odası üzere emellerle kullanılmıştır. Yapının “Fatih Mahkemesi” olarak isimlendirilmesi, İstanbul’u fetheden Fatih Sultan Mehmed’in burada yargılandığı rivayetine dayanmaktadır. Fatih Sultan Mehmed’in Ayasofya civarında inşa ettirdiği köşkte kullanılan eşsiz sütunların ikişer arşın kısaltılmasına hiddetlenmesi üzerine, Padişah’ın ceza verilmesini istediğini düşünen cellatlar, köşkün mimarının ellerini keser. Mimar, hakkını aramak üzere İstanbul kadısına başvurur. Bunun üzerine Fatih Sultan Mehmed, Üsküdar Mahkemesi’ne gelir ve yargılanarak ellerinin kesilmesine hükmedilir. Bu adaletli hal karşısında çok etkilenen mimarın şikayetini geri çekmesi üzerine Fatih Sultan Mehmed’in elleri kesilmekten kurtulur.
Mahkeme binası olarak inşa edilen yapı, vakit içinde farklı maksatlarla kullanılmış ve harap olması sonucu 2008 ve en son olarak 2024 yılında Üsküdar Belediyesi tarafından kapsamlı bir halde restore edilmiştir. Üsküdar’ın sembol yapıtlarından biri olan mahkeme binası, günümüzde “7 Hoş Adam ve Öncüler Kütüphanesi” adıyla Üsküdar’ın ruhuna uygun bir kültür yeri olarak kitapseverleri ağırlamaktadır.
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
